Auteur: mr. drs. Harry Groenenboom
Inleiding
Heeft een waarnemende huisarts een arbeidsovereenkomst met de huisartsenpost? Over die vraag sprak de kantonrechter te Amersfoort zich onlangs uit.
De feiten
Een huisarts sluit op 10 januari 2018 een waarneemovereenkomst met een huisartsenpost. Bij de huisartsenpost werken 180 praktijk-houdende huisartsen en daarnaast een groot aantal waarnemers. Ook kent de huisartsenpost een zogenaamde regiepoule waar 30 waarnemende huisartsen onderdeel van uitmaken.
Op 29 december 2022 zegt de huisartsenpost de waarneemovereenkomst op. Reden daarvoor is een verstoorde werkrelatie met de waarnemende huisarts.
De waarnemende huisarts is het daar niet mee eens. Volgens haar is sprake van een arbeidsovereenkomst. Die kan niet zomaar door de werkgever worden beëindigd. Wat haar betreft is de opzegging van de arbeidsovereenkomst daarom vernietigbaar. Zij legt haar zaak aan de kantonrechter voor.
Oordeel kantonrechter
De kantonrechter overweegt dat een arbeidsovereenkomst bestaat als iemand zich verbindt om in dienst van een andere partij tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten (artikel 7:610 Burgerlijk Wetboek). Het criterium ‘in dienst van’ wordt vaak omschreven als de ‘gezagsrelatie’. Die gezagsrelatie is vooral het discussiepunt tussen partijen.
De waarnemende huisarts verrichtte zowel waarneemwerkzaamheden als regiewerkzaamheden voor de huisartsenpost. De kantonrechter beoordeelt deze werkzaamheden afzonderlijk.
Waarneemwerkzaamheden
De waarneemwerkzaamheden werden aangeboden via een website. Er werd telkens een aparte overeenkomst gesloten met de huisarts voor wie de waarnemer waarnam. Ook werd de waarnemer door de huisarts voor wij zij waarnam betaald. De kantonrechter concludeert dat daarom voor de waarneemwerkzaamheden geen arbeidsovereenkomst met de huisartsenpost bestond.
Regiewerkzaamheden
Voor de regiewerkzaamheden is van belang dat pas in 2020 een regiepoule werd opgericht. Voor die tijd werden de praktijkhoudende huisartsen ingedeeld voor de regiediensten. De waarnemende huisarts in deze zaak kon zo’n dienst overnemen en werd dan betaald door de huisarts van wij zij de dienst overnam. Tot 2020 bestond daarom in elk geval geen arbeidsovereenkomst aangezien de huisartsenpost de waarnemende huisarts niet betaalde.
Werd dit anders toen de huisartsenpost een regiepoule opzette? Nee. De huisartsen die daarin meedraaiden waren niet verplicht om zich in te schrijven voor een beschikbare dienst. Ook was het niet verplicht een minimum aantal diensten te draaien. Dit alles wijst niet op een gezagsrelatie. Weliswaar kon de waarnemende huisarts zich alleen laten vervangen door een andere huisarts uit de regiepoule. Maar dit kwam in de praktijk weinig voor en legt daarom weinig gewicht in de schaal.
De waarnemende huisarts stuurde verder vanuit haar eenmanszaak elke maand een factuur aan de huisartsenpost. Zij werd alleen betaald voor de werkzaamheden die zij daadwerkelijk heeft verricht. De vergoeding was hoger dan een salaris in loondienst. Er werden geen loonbelasting en sociale premies afgedragen. Dit alles wijst op de afwezigheid van een gezagsrelatie.
De kantonrechter staat ook stil bij het zogenaamde inbeddingscriterium. De regiewerkzaamheden zijn ingebed in de organisatie van de huisartsenpost. Want de regiewerkzaamheden zijn een wezenlijk onderdeel van het organiseren en leveren van huisartsenzorg, wat een kernactiviteit is van de huisartsenpost. Verder maakte de waarnemer gebruik van de IT-systemen en faciliteiten van de huisartsenpost.
Anderzijds had de waarnemer de vrijheid om een aanbod van de huisartsenpost om haar samenwerking met anderen te verbeteren naast zich neer te leggen. Van die vrijheid maakte zij ook gebruik. Op eigen kosten schakelde zij vervolgens een coach in. Dit alles wijst op de afwezigheid van een gezagsrelatie.
Verder presenteerde de waarnemer zich naar buiten toe als een ondernemer. Zij stond onder meer als eenmanszaak ingeschreven in het Handelsregister. Ook maakte zij gebruik van de belastingvoordelen van het ondernemerschap. Toen de huisartsenpost de regiepoule oprichtte, veranderde dat niet.
Alles afwegend oordeelt de kantonrechter dat ook voor wat betreft de regiewerkzaamheden geen sprake is van een arbeidsovereenkomst.
Opmerking
Deze uitspraak laat zien hoe de kantonrechter naar alle omstandigheden kijkt om te beoordelen of de arbeidsrelatie voldoet aan de wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst. En geeft een beeld van welke omstandigheden belangrijk zijn. Dat is niet alleen voor waarnemende huisartsen nuttig om te weten.
Slot
Heeft u naar aanleiding van deze blog vragen over een arbeidsverhouding als zelfstandige? Schroom dan niet om te bellen naar 0180 – 47 26 75. Of stuur een e-mail naar info@groenenboomadvocaat.nl. Wij helpen u graag!
De uitspraak vindt u hier